Doanh nghiệp muốn mạnh phải kiến tạo văn hóa thật vững

Theo báo cáo của Deloitte, hơn 90% nhà quản lý và 88% đội ngũ nhân viên đều đồng tình rằng yếu tố văn hóa chính là một trong những chìa khóa quan trọng nhất để dẫn tới thành công của một doanh nghiệp. Ý thức được vấn đề này, nhiều doanh nghiệp (thậm chí có quy mô nhỏ) cũng đã bắt đầu triển khai những phương pháp cụ thể để xây dựng văn hóa doanh nghiệp hiệu quả cho công ty của mình.

Tuy nhiên làm thế nào để đo lường hiệu quả của hệ thống văn hoá doanh nghiệp là vấn đề nhiều nhà lãnh đạo quan tâm. Bởi việc thường xuyên đo lường yếu tố này sẽ giúp bạn kịp thời giải quyết những vấn đề tồn đọng và xây dựng văn hóa doanh nghiệp lành mạnh hơn cho công ty.

Trong thời đại số như hiện nay, mọi thước đo, thậm chí là về hiệu quả văn hóa doanh nghiệp đều có thể được diễn đạt dưới dạng thông tin và con số. Dưới đây, là 3 chỉ số KPI quan trọng nhất để định hướng, cải thiện và phát triển văn hóa công ty thành công và hiệu quả.

1. Chỉ số Employee Turnover Rate ( ETR) - Tỷ lệ nhân viên nghỉ việc

Tỷ lệ nghỉ việc (Turnover Rate) là tỉ lệ số lao động nghỉ việc trên số lao động bình quân trong một năm, quý hoặc tháng.

Có thể thấy, một trong những dấu hiệu đầu tiên báo hiệu văn hóa của doanh nghiệp bạn đang gặp vấn đề là khi tỷ lệ nhân viên nghỉ việc tăng lên. Mọi nhà quản lý đều phải nắm được cách tính chỉ số ETR để kiểm soát chúng trong ngưỡng cho phép, đồng thời tìm ra biện pháp cải thiện văn hóa kịp thời.

Để tính tỷ lệ nghỉ việc theo tháng, bạn cần nắm được 3 con số sau: số nhân viên đang làm việc vào thời điểm đầu tháng (B - beginning) và cuối tháng (E - end) và số nhân viên nghỉ việc (L - left) trong tháng đó.

Đầu tiên, hãy tính số lượng nhân viên trung bình (Avg - average) bằng cách trung bình cộng số B và số E. (Avg = [B+E] / 2). Tiếp đến, hãy lấy số L chia cho số Avg rồi nhân với 100, sẽ ra được tỉ lệ nhân viên nghỉ việc trong tháng đó:

𝐄𝐓𝐑 % (𝐭𝐡𝐚́𝐧𝐠) = [𝐋/𝐀𝐯𝐠] 𝐱 𝟏𝟎𝟎

Tuy nhiên, hầu hết các công ty đều cho rằng chỉ số tỷ lệ nghỉ việc nên được tính theo quý hoặc theo năm sẽ hiệu quả hơn. Khi đó họ sẽ có lượng số liệu đủ lớn để đánh giá một cách khách quan tình hình của doanh nghiệp.

Xem thêm: Doanh nghiệp bạn đang xây dựng văn hóa theo mô hình nào?

Tỉ lệ nhảy việc hàng năm được tính theo công thức:

   𝐄𝐓𝐑 (𝐪𝐮𝐲́/𝐧𝐚̆𝐦) % = [𝐋/ (𝐁 (𝐪𝐮𝐲́/𝐧𝐚̆𝐦) + 𝐄(𝐪𝐮𝐲́/𝐧𝐚̆𝐦))/𝟐] 𝐱 𝟏𝟎𝟎

Vậy chỉ số ETR như thế nào thì được gọi là “tốt”? Điều này còn phụ thuộc rất nhiều vào ngành nghề và lĩnh vực kinh doanh của doanh nghiệp. Chỉ số ETR lý tưởng sẽ thấp hơn mức trung bình, còn nếu ngược lại, thì bạn thực sự cần phải xem xét lại yếu tố văn hóa trong doanh nghiệp của mình!

2. Employee Net Promoter Scores ( eNPS) - Chỉ số đo lường sự gắn kết của nhân viên

eNPS được xây dựng dựa trên mô hình tương tự như chỉ số Net Promoter Score (NPS), được phát triển đầu tiên bởi Fred Reichained, Bain và Co. và Satmetrix vào những năm 1990. Chỉ số eNPS không những giúp những nhà quản lý đo lường mức độ gắn kết của nhân viên, mà còn đồng thời đem đến cho họ cái nhìn cận cảnh hơn về sự phát triển của văn hóa đang diễn ra trong doanh nghiệp.

Việc tính toán chỉ số eNPS xoay quanh mức độ trung thành của nhân viên với câu hỏi: “Trên thang điểm từ 0 đến 10, khả năng bạn sẽ giới thiệu việc làm của công ty cho gia đình và người thân là bao nhiêu?”

Kết quả trả lời câu hỏi này sẽ được phân thành 3 nhóm sau:

• Từ 0 đến 6 điểm: Nhân viên được xếp vào nhóm Detractors - những người đang không hài lòng với bộ máy làm việc và văn hóa của công ty. Họ là những cá nhân có thể lan truyền những tin tức không hay ho về doanh nghiệp của bạn.

• Từ 7 đến 8 điểm: Được xếp vào nhóm Passives - nhân viên thụ động, những cá nhân lãnh đạm nằm ở giữa ranh giới ủng hộ và phản đối doanh nghiệp.

• Từ 9 đến 10 điểm: Nhóm nhân viên Promoters - những nhân viên trung thành và ủng hộ doanh nghiệp.

Bạn có thể tính chỉ số eNPS bằng việc lấy hiệu số của nhóm Promoters (P) với nhóm Detractors (D) chia cho tổng số nhân viên tham gia khảo sát (T), sau đó nhân với 100.

𝐞𝐍𝐏𝐒= (𝐏 –  𝐃)/ 𝐓 𝐱 𝟏𝟎𝟎%

Đối với chỉ số eNPS, bởi trị số D hoàn toàn có thể lớn hơn trị số P, nên giá trị eNPS có thể chạy trong khoảng -100% đến +100%. Một chỉ số eNPS ổn định phải nằm ở phần dương của trục giá trị. Các công ty ở Châu Âu có eNPS trung bình ở ngưỡng +10%.

Xem thêm: Đâu là lối thoát giảm thiểu chi phí hiệu quả cho doanh nghiệp thời nay

3. Employee Satisfaction Index ( ESI) - Chỉ số hài lòng của nhân viên

Sự hài lòng của nhân viên luôn có mối quan hệ mật thiết với văn hóa doanh nghiệp, lòng trung thành của  cũng như tính gắn kết của họ dành cho đồng nghiệp, cho cấp trên và cho công ty. Bởi vậy chỉ số ESI là chỉ số không thể thiếu khi bạn bắt đầu tiến hành đo lường hiệu quả văn hóa doanh nghiệp.

Để tiến hành đo lường chỉ số ESI, trước tiên bạn cần phải xác định xem công ty mình sẽ phù hợp với phương pháp nào. Điều này phụ thuộc vào 2 yếu tố chính: Quy mô công ty và khoảng thời gian tiến hành đo lường.

Nếu quy mô công ty của bạn nhỏ, và bạn đang muốn tiến hành kiểm tra nhanh độ hài lòng của nhân viên, hãy chọn phương pháp 1 dưới đây. Ngược lại, phương pháp 2 sẽ đem đến cho bạn những số liệu cụ thể, chính xác hơn, nhưng thâm dụng thời gian nhiều hơn, phù hợp với những công ty có nhiều nhân sự.

Phương pháp 1: 3 câu hỏi khảo sát ESI

Với phương pháp này, bạn sẽ đo lường mức độ hài lòng của nhân viên dựa trên thang điểm Likert và bộ 3 câu hỏi khảo sát dưới đây (hoặc bạn có thể tùy biến thành các câu hỏi khác có nội dung tương tự).

• Bạn có hài lòng với môi trường làm việc và công việc hiện tại của mình không?

• Công ty hiện có đang đáp ứng được kỳ vọng của bạn không?

• So với môi trường làm việc lý tưởng của bạn, hiện công ty đang ở mức nào?

Sau đó, để tính toán ra chỉ số ESI, bạn hãy áp dụng công thức sau:

𝐄𝐒𝐈 = (𝐓𝐨̂̉𝐧𝐠 𝐬𝐨̂́ đ𝐢𝐞̂̉𝐦 𝟑 𝐜𝐚̂𝐮 𝐡𝐨̉𝐢/ 𝟑) - 𝟏)/ 𝟗 𝐱 𝟏𝟎𝟎

Đối với chỉ số ESI, số điểm càng cao đồng nghĩa với mức độ hài lòng của nhân viên càng lớn!

Phương pháp này có thể nhanh chóng đưa cho bạn cái nhìn tổng quát về mức độ hài lòng của nhân viên, tuy nhiên nó lại quá khái quát, chưa đi sâu vào chi tiết nên sẽ không đem lại quá nhiều thông tin hữu ích giúp bạn duy trì hay cải thiện văn hóa doanh nghiệp.

Phương pháp 2: Khảo sát 7 hạng mục ESI

So với phương pháp trên, khảo sát 7 hạng mục ESI sẽ giúp bạn đánh giá hiệu quả và sâu sắc hơn mức độ hài lòng hiện tại của nhân viên với doanh nghiệp. Đồng thời, với dữ liệu thu được từ khảo sát này, nhà quản lý cũng có thể xây dựng những kế hoạch cụ thể để xây dựng một hệ thống văn hóa doanh nghiệp lành mạnh.

Cách tiến hành tương tự như phương pháp 1, mỗi nhân viên sẽ phải trả lời một bảng câu hỏi nhận định theo thang điểm Likert từ 1 đến 10. Điểm khác biết ở đây là số lượng câu hỏi sẽ tăng lên và được phân loại theo 7 hạng mục bao gồm:

• Lương thưởng

• Hỗ trợ từ cấp trên

• Khen thưởng công bằng

• Khả năng tự chủ

• Hình ảnh công ty

• Quan hệ đồng nghiệp

• Khả năng phát triển

Giống phương pháp 1, bạn cần phải tổng hợp số điểm của nhân viên sau khi làm bài khảo sát và áp dụng vào công thức tương tự:

𝐄𝐒𝐈 = (𝐓𝐨̂̉𝐧𝐠 𝐬𝐨̂́ đ𝐢𝐞̂̉𝐦 𝐭𝐫𝐚̉ 𝐥𝐨̛̀𝐢 𝐜𝐚̂𝐮 𝐡𝐨̉𝐢/ 𝐓𝐨̂̉𝐧𝐠 𝐬𝐨̂́ 𝐜𝐚̂𝐮 𝐡𝐨̉𝐢) - 𝟏)/ 𝟗 𝐱 𝟏𝟎𝟎

Với số điểm càng cao, mức độ hài lòng của nhân viên càng lớn.
Điểm mạnh của phương pháp này là nhà quản lý có thể tập trung thu thập thông tin theo nhóm các hạng mục cụ thể và riêng biệt, từ đó nhìn nhận ra những vấn đề mà văn hóa doanh nghiệp đang gặp phải và tìm cách cải thiện.

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp là một giải pháp quan trọng để nâng cao sức cạnh tranh và hiệu quả hoạt động của mỗi công ty. Tuy nhiên để thành công trong yếu tố này, đòi hỏi các doanh nghiệp phải có thường xuyên đo lường và đánh giá tổng thể văn hóa doanh nghiệp, sử dụng cơ sở dữ liệu cho việc hoàn thiện văn hóa trong tương lai.

Thực tế, việc triển khai đánh giá văn hóa doanh nghiệp lại là điều mơ hồ đối với hầu hết chủ doanh nghiệp. Vì vậy một trong những đầu việc kiên quyết cần và nên làm là ứng dụng công nghệ quản trị, các phần mềm số hoá trong quản trị DN giúp các chủ DN có công cụ phân tích hiệu quả và nhanh chóng, dễ hiểu và triển khai dễ dàng hơn.

Xem thêm: Doanh nghiệp Việt Nam đang áp dụng quan điểm quản trị Marketing nào?

Nguồn: Đặng Thanh Vân